„Spowiedź Jacka Soplicy" [fr. „Pana Tadeusza", Księga X, …
Tekst składa się z 46 części. Tematem są koleje życia Jacka Soplicy. Jest to wyjątkowo smutna opowieść. Jacek Soplica/ksiądz Robak leży na łożu śmierci. Opowieść swą przedstawia Gerwazemu (słudze Horeszki) i Sędziemu (swemu bratu). Soplica pragnie oczyścić się z zarzutu mordercy i poplecznika zaborcy (zdrajcy ojczyzny).